Hart- en vaatziekten

Er sterven per dag ruim 100 mensen aan hart- en vaatziekten. Ondanks dat er meer vrouwen sterven dan mannen aan hart- en vaatziekten, is de gemiddelde leeftijd bij overlijden voor mannen 78 jaar en bij vrouwen 84 jaar. Inmiddels is ook bekend dat mannen lichamelijk anders reageren op bepaalde situaties en ook andere klachten kunnen hebben. Bij stress bijvoorbeeld krijgen vrouwen een hogere hartslag wat betekent dat het hart meer slagen maakt om het bloed sneller rond te stromen, en mannen een hogere bloeddruk. Een hogere bloeddruk betekent dat de druk waarmee het bloed wordt rondgepompt hoger is en dit kan gevaarlijk zijn.

Vroeger werden alle onderzoeken voornamelijk op mannen gericht. Nu is de wetenschap zover dat ze weten dat een vrouwenlichaam anders reageert op situaties en op medicatie.

Bloedtest

Bij hart- en vaatziekten is het geniepige dat je het vaak niet voelt of merkt. Je kunt jaren rondlopen met een hoge bloeddruk, verkalkte aderen of hartfalen. Tegen de tijd dat je het merkt kan het al te laat zijn. Om dit gevaar te voorkomen kun je je af en toe laten testen. Dit kan door een bloedtest die afwijkingen in een vroeg stadium kan opsporen zodat je met leefstijl of medicatie kunt ingrijpen.

Aandoeningen

Hieronder benoem ik enkele aandoeningen met een korte uitleg wat het is.

Hoge bloeddruk: Door de bloeddruk worden de klepjes in de vaten en het hart geopend. De bovendruk is als het hart zich samentrekt en de onderdruk is bij ontspanning. Als de druk te hoog is kunnen de vaten beschadigen.

Lage bloeddruk: Als de bloeddruk te laag is kan er te weinig zuurstofrijk bloed bij de organen komen en te weinig zuurstofarm bloed worden afgevoerd.

Slagaderverkalking: door beschadigingen in de aders als gevolg van nicotine, suiker en hoge bloeddruk komen er ontstekingen waardoor witte bloedcellen de vaatwand inkomen en LDL cholesterol opnemen. Dit is het begin van plaque. Een ophoping van witte bloedcellen en cholesterol veroorzaakt kleine ontstekingen waardoor de aders verdikken. Daar blijft dan weer alles achter hangen en wordt de doorgang in de ader steeds kleiner. Je merkt er in eerste instantie niets van. Als er te weinig doorgang is en er geen zuurstof meer naar de organen kan beginnen de klachten. In de benen krijg je dan wat ze etalagebenen noemen maar erger is als het in de kransslagaders (de aders rond het hart) gebeurd. Dan voel je druk op de borst en kun je een hartinfarct krijgen.

Hartinfarct: Door boven beschreven slagaderverkalking komt er te weinig zuurstof bij het hart. Als de plaque inscheurt vormt zich daar een bloedstolsel wat het bloedvat helemaal afsluit. Dat is een hartinfarct.

Beroerte: Bij een beroerte kan er sprake zijn van een herseninfarct waarbij de hersenen door een geblokkeerd bloedvat geen zuurstofrijk bloed krijgen, of een hersenbloeding waarbij een bloedvat in de hersenen is gesprongen. Een TIA is een kortdurende blokkade van een bloedvat. Dit kan een voorbode zijn van een herseninfarct.

De hersenen hebben een hoge doorbloeding. Dat maakt het ook heel kwetsbaar. Een paar seconden geen doorbloeding en zuurstof kan al schade veroorzaken. Gezonde vaten en een goede bloeddruk is noodzakelijk voor de hersenen.

Cholesterol

Cholesterol wordt door de lever gemaakt en krijgen we met voeding binnen. Cholesterol is de bouwsteen voor verschillende hormonen waaronder oestrogeen, progesteron en testosteron! Er zijn veel discussies over cholesterol en medicatie om het te verlagen. Of cholesterol de oorzaak is van hart- en vaatziekten of dat er een ander verband is wordt nog steeds bekeken.
Cholesterol is een stof die het lichaam nodig heeft voor de aanmaak van diverse hormonen maar ook nodig bij de productie van vitamine D en serotonine. Vitamine D beschermd tegen kanker, botontkalking, depressie en volgens de laatste berichten ook tegen Corona. Serotonine is het stofje dat je gelukkig maakt.

Blijkt dat jij klachten hebt of problemen met je hart en vaten dan kun je gewoon doorgaan met wat je altijd doet en medicatie slikken. Statinen is medicatie dat cholesterol verlaagd. Het verlaagt daardoor ook de productie van testosteron, vitamine D en serotonine. De vraag is of je dat wilt. Je kunt ook je leefstijl aanpassen. In dat geval verlaag je je cholesterolgehalte en verbeter je je algehele gezondheid zonder nare bijwerkingen.

Leefstijl

Er zijn boeken vol geschreven over de werking van het hart en het vatenstelsel en wat er allemaal mis kan gaan. Elke aandoening heeft zijn eigen behandeling en medicatie. Leefstijl is echter voor alle aandoeningen hetzelfde.

Wat kun je doen om je hart en vatenstelsel gezond te houden en wat kun je beter laten.

Ook hier weer dezelfde tips als bij de andere blogs. Gezonde onbewerkte voeding, regelmatig bewegen en minder stress. Toch wil ik hier nog enkele extra aandachtspunten bij vermelden.

Roken: we weten allemaal dat roken nergens goed voor is. Of toch wel. Roken wordt als ontspannend ervaren door de manier waarop je inhaleert. Door diep te inhaleren ontspan je. En dan het goede nieuws; dit kun je ook zonder sigaret. Ik weet waar ik het over heb want ik rookte met mijn dertiende jaar al en ben 10 jaar later gestopt. Echt gestopt bij poging nummer 5 of 6. Ja het is moeilijk maar je hele leven ziek zijn, bang zijn of medicatie slikken is ook geen pretje.

Nicotine en kleine tabaksdeeltjes beschadigen de vaten en maken ze ruw. Door een poging dit te herstellen ontstaan er bloedpropjes in de vaten. De bloedvaten raken langzaam verstopt. Nicotine vernauwt de bloedvaten en laat de bloeddruk stijgen. Roken is een van de grootste veroorzakers van hart- en vaatziekten. En dan heb ik het nog niet over de andere schadelijke gevolgen (darmen, longen etc)

Bewegen: daar is het weer. Van die stoel af! Niet 2 keer in de week maar elke dag bewegen is gewoon gezond voor je hele gestel. Meer conditie betekent betere longcapaciteit dus meer opname van zuurstof. Het betekent krachtigere spieren dus ook de hartspier. Ga je een paar keer per week naar de sportschool? Super! Maar blijf die andere dagen niet de hele dag zitten. Het afgezaagde riedeltje komt hier dan weer: pak de trap, neem de fiets of loop een rondje.

Voeding: Eet gezonde onbewerkte voeding. Veel groente (minimaal 250 gram per dag), fruit (2 stuks per dag is genoeg), regelmatig vis, knoflook, gember, kurkuma, kaneel en andere kruiden. Drink voldoende water of thee, maximaal enkele glazen alcohol per week, heel weinig frisdrank, matig koffie en eet tomaten. Ja ja, dezelfde tomaten die zo goed zijn voor je prostaat zijn ook goed voor het hart en vaten. Tomatensap met wat olijfolie erdoor is een hele goede boost voor je lichaam.

Verminder stress: ik benoemde het al, mannen krijgen bij stress een hogere bloeddruk. En dat mag best af en toe maar niet chronisch. Het zijn vaak patronen waar je in zit zonder dat je het in de gaten hebt. Het is niet de tijdelijke stress die je tijdens de voetbal wedstrijd ervaart of bij een ruzie. Het is een constante druk die je belet te ontspannen of goed te slapen. Kom je er zelf niet uit, praat dan eens met een mental coach. Het zijn vaak maar kleine inzichten en aanpassingen die veel kunnen uitmaken.

Symptomen

Symptomen zijn signalen dat er iets niet lekker loopt. Bij hart- en vaatziekten merk je het helaas pas als je in een gevorderd stadium zit. Enkele symptomen zijn:

  • Hartkloppingen
  • Misselijkheid of duizeligheid
  • Kortademig of benauwdheid
  • Druk of pijn in de borst
  • Aanhoudende vermoeidheid
  • Pijn in de bovenbuik, kaak, nek, rug of tussen de schouderbladen

Extra waarschuwingssysteem mannen: erectieproblemen

Een ander symptoom is erectieproblemen. De arts zal bij erectieproblemen direct onderzoeken of het hart en vatenstelsel in orde is. Een erectieprobleem kan namelijk veroorzaakt worden door dichtslibbende aderen.

Stoer of stom

Heb je symptomen aarzel dan niet om een arts te raadplegen en start gelijk met een betere leefstijl. Ook al zijn je aderen of hart niet in de beste staat, leefstijl voorkomt vaak erger en kan soms ook zorgen voor herstel. Blijf er echter niet mee doorlopen. Het is niet stoer om signalen te negeren.

Klachten horen er niet bij ook niet als je ouder wordt. Je wordt misschien wat langzamer, moet vaker plassen of je staat te hijgen bovenaan de trap. Maar luister dan naar je lichaam en denk logisch na. Heb je een slechte conditie, teveel bier of koffie gehad of net een hele dag gewerkt? Of is er eigenlijk geen reden voor deze klachten. Ga naar de huisarts bij twijfel en wacht niet tot iemand 112 moet bellen.

Conclusie

Ga voor jezelf na of jij in de gevarenzone zit. Rook je, drink je veel alcohol, sport je niet, heb je chronische stress? Kijk dan wat jezelf kunt doen en laat je bloed eens testen. Het levert je veel op.

En sta even stil bij wat je allemaal te verliezen hebt…..

Bronnen: De Hormoonfactor- Ralph Moorman
De Testo Factor- Ralph Moorman/Pim Christiaans
Je brein vitaal- Rineke Dijkinga